صفر تا صد نگارش بیان مسئله در پایان نامه

بیان مسئله یکی از بخش های کلیدی و حساس در پروسه نگارش پایان نامه های دانشجویان می باشد که باید با شناخت دقیق از موضوع مطرح گردیده توسط استاید راهنما و پیشینه تحقیق آماده شده، تلاش به تحلیل و تعریف آن نمایند.

به عنوان بیان مسئله در پایان نامه ، دانشجو باید با تمرکز بر معانی، تعاریف و تئوری های پیشین مطرح شده، مسئله کلی ای که برای پایان نامه و یا رساله خود در نظر دارد را به گونه ای تعریف نماید تا از ابهامات آن بکاهد و خواننده را تا حدودی با مسیر پیش روی خود آشنا نماید.

لذا در این مطلب تلاش شده است تا نکاتی کلیدی به عنوان راهنمای نوشتن بیان مسئله در پایان نامه برای استفاده دانشجویان جمع آوری گردیده و شرح داده شود.

راهنمای نوشتن بیان مسئله در پایان نامه

به منظور بررسی هر چه بهتر نحوه نوشتن بیان مسئله در پایان نامه لازم است که در بخش های مختلف این فصل از پایان نامه را بهتر بشناسیم:

1- هدف از نوشتن بیان مسئله در پایان نامه

بیان مسئله در پایان نامه بدین منظور در نظر گرفته شده است تا علت اصلی پرداختن به موضوع انتخابی و جایگاه علمی آن برای خواننده مشخص و اهمیت آن محرز گردد.

برای این منظور لازم است دانشجو با تکیه بر پیشینه پژوهش انجام گرفته ، به شکاف علمی موجود در بخش مدنظر اشاره نموده و داوران و مخاطبین خود را متقاعد به لزوم انجام این پژوهش، بنماید.

2- یک بیان مسئله خوب چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟

بیان مسئله در پایان نامه ها باید به نحوی نگارش شود که سلسله تئوری های لازم برای بررسی آن بدون خلل و با توالی استاندارد و صحیحی مطرح گردد، تا فهم آن را آسان تر نماید و در نهایت مسیر رسیدن به روش حل را تسهیل بخشد.

نگارش و بسط این بخش باید به نحوی باشد تا خواننده و داوران را واقف به اهمیت و لزوم بررسی این موضوع به عنوان پایان نامه و یا رساله دانشجو بنماید.

به علاوه باید چنان واضح و شیوا مطالب را در بیان مسئله در پایان نامه مطرح نمود که محققان و دانشجویان بعدی بتوانند آن را به عنوان کلید تحقیقات بعدی خود قرار دهند و پایان نامه و محصولات نهایی آن بتواند در مسیر توسعه موضوع کلی راه گشا باشد.

3- استانداردها و قالب بندی نگارش بیان مسئله

• مقدمه

در ابتدای این بخش، یک مقدمه برای بیان کلیات بدست آمده، از تحقیقات پیشین و بیان استدلال های الزامی جهت پرداختن به مسئله، ظاهر می گردد.

توجه نمایید که:

در بیان کلیات باید به موضوع خود نگاهی داشته و به دور از آن جمله بندی نکنید به گونه ای که بتوان آن را در ابتدای هر موضوع و مسئله دیگری استفاده نمود.

از زیاده گویی در مقدمه بیان مسئله در پایان نامه به دور باشید و طول این متن را متناسب با کل بخش مربوطه تعیین نمایید.

لازم به ذکر است:

به منظور داشتن یک ارتباط منطقی و ملموس میان مقدمه و متن اصلی، توصیه می شود که ابتدا مسئله را در قالب استاندارد خود تعریف و مشخص نموده و سپس بخش مقدمه را کلید بزنید.

• بدنه اصلی بیان مسئله در پایان نامه

دانشجویان و محققین به منظور نگارش بیان مسئله در پایان نامه خود، باید مسئله را دقیق به همان نحوی که برای آن ها در ذهنشان نشات گرفته و در خور بررسی و مطالعه دانسته اند، مطرح نمایند تا خواننده را با دغدغه ذهنی خود مواجه نمایند.

به منظور شروع این فرآیند، می توانید در ابتدا به بیان مسئله ای کلی در ایده آل ترین شرایط و حالت آن را مطرح نمایید. سپس فرضیات تکمیل کننده خود جهت نزدیک تر شدن هر چه بیش تر به صورت مسئله اصلی مدنظر و مشخص گردیدن موانع رسیدن به این حالت ایده آل را بیان و در صورت لزوم تعریف نمایید.

در ادامه به شکل دقیق مطرح نمایید که چگونه و بر چه پایه علمی می خواهید به منظور حذف موانع مذکور، از فرضیات تعریف گردیده بهره برده و به حالت اصلی نزدیک تر شوید.

لازم به ذکر است که:

ممکن است در برخی مسائل عددی و تحلیلی، فرضیاتی جهت ساده سازی مسئله اصلی مطرح می گردد تا آن را قابل حل نماید، لذا باید این موارد نیز به شکل کامل تعریف و بیان گردند.

سپس باید به معرفی جنبه های مبهم و مجهول مسئله پرداخته شود تا صورت مسئله به شکل کامل برای خواننده ملموس گردیده و بداند در ادامه قرار است با چه مسئله ای رو به رو گردد.

سپس تمامی متغیرها (اعم از عددی و مفهومی) را مشخص نموده و آن ها را نام گذاری کرده و در صورت لزوم به شکل واضح تری تعریف نمایید.

**لازم به ذکر است که:

به هنگام نگارش بیان مسئله در پایان نامه خود و عنوان نمودن مسئله اصلی، باید حتما آن را به شکل اخص و کنترل پذیر مطرح نمایید. بدین معنا که مشخص گردد پژوهش حاضر برای کدام مسئله و منشا خاص تعریف گردیده است.**

 بهتر است در صورتی که تعداد متغییر ها و توصیفات در پی آن ها از حد معمول عبور نمود،  جدولی به این امر اختصاص داده شود تا یک قالب بندی مناسب برای آن ها ایجاد گردد.

• خلاصه و جمع بندی بخش

به منظور تکمیل این بخش می توانید یک جمع بندی کلی از بیان مسئله در پایان نامه پیش روی خود را گردآوری نموده و به منظور درگیر کردن خواننده با عنوان نهایی انتخابی خود، چند سوال را مطرح نمایید که در واقع پاسخ به آن سوالات نتایج و محصولات تحقیقات شما بر روی آن مسئله می باشد.

• بهتر است تعداد این سوالات از 5 الی 7 سوال تجاوز ننماید و به نحوی باشد هر کدام به نسبت درصد اهمیت یکسانی در پاسخ دهی را داشته باشند.
• دانشجویان در هنگام نوشتن این سوالات می توانند آن ها را در قالب های مختلفی به شرح زیر مطرح نمایند:

1- سوالات توصیفی: کلید واژه این گونه سوالات، عباراتی وصف کننده هم چون «چه می باشد» ، «چیست» و یا «چگونه است» و … می باشند که به توصیف کلیات لازم اشاره خواهند کرد.

به طور مثال؛ انقلاب صنعتی چگونه بر روند تعاملات مناطق مختلف تاثیر گذاشته بود؟

2- سوالات ارتباطی: در این گونه سوالات بیش تر به ارتباط و معانی مشترک و مرتبط در میان متغییرهای مطرح و تعریف گردیده به شکل مذکور ، پرداخته می شود؛ به عنوان مثال: ارتباط بین میزان یادگیری کودکان و تکامل رفتاری آن ها به چه نحوی بیان می گردد ؟

3- سوالات تفاوتی: این دسته از سوالات در صورتی مطرح می گردند که نیاز باشد به برخی تفاوت های ما بین متغییر های تعریف گردیده در فوق، تمرکز و تاکید دو چندان گردد؛ به عنوان مثال: آیا تفاوتی در سرعت سرعت صوت در محیط هایی با گرانروی متفاوت دیده شده است ؟

4- سوالات علت و معلولی: در این سوالات باید به ارتباط علت و معلولی و تقدم و تاخر های مدنظر در میان متغییرها پرداخته شود، به عنوان مثال، افزایش حقوق کارمندان چه تاثیری بر تورم اقتصادی خواهد داشت و این امر در نهایت منجر به افزایش رضایت آن ها خواهد شد و یا خیر ؟

با مطرح نمودن این گونه از سواللات در فصل بیان مسئله در پایان نامه، در واقع پیش تر به خوانده اطلاع داده اید که قرار است با چه نتایجی رو به رو گردد و محصول نهایی پایان نامه شما را در ذهن خود مجسم نماید.

تفاوت بیان مسئله و ضرورت تحقیق

 دانشجویان و محققان باید توجه داشته باشند که ضرورت تحقیق به نوعی به مخاطب خود نشان می دهد که نتایج حاصله در چه جایگاهی و تا چه حدی کاربردی خواهند بود و استفاده از نتایج حاصل از خروجی آن تحقیق تا چه میزان می تواند اثر مثبت یا منفی بر عملکرد نهایی سیستم مدنظر در مسئله بگذارد.

به علاوه بنا به ذات مسئله ممکن است از نحوه استفاده، محیط مفید برای حصول نتیجه بهتر اعم از آموزش، خدمات و مدیریت حرفه و غیره سخن به میان آورد که باید در همین بخش به آن پرداخته شود.

حال آن که در بیان مسئله محقق دغدغه فکری خود را، که ناشی از تحقیق در زمینه های مختلف و مشاهده برخی شکاف های علمی موجود به وجود آمده است، مطرح می نماید تا دید بهتری از مسیر پیش روی خود برای مخاطبین و دیگر محققین ترسیم نماید.

لذا دانشجویانی که به دنبال نکاتی در خصوص نحوه نوشتن بیان مسئله در پایان نامه می باشند می توانند از مطالب گردآوری شده در بالا بهره ببرند.

هم چنین در صورت لزوم و در صورت داشتن تحقیق و یا رساله ای با موضوع خاص می توانید با مشاوران مرکز الو سلام مشاور در تماس باشید و در خصوص فصل بندی ها پایان نامه خود با آن ها مشورت کنید.