ترک تحصیل در متوسطه اول، روز به روز در حال افزایش است و بسیاری از نوجوانان درس خواندن را امری بیهوده تلقی می کنند.
این تصور می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که با ریشه یابی به عوامل مشخصی خواهیم رسید، که با رفع آن می توان از این امر بسیار مهم جلوگیری کرد.
اگر در بین شما هم دانش آموزانی وجود دارند که اقدام به ترک تحصیل در راهنمایی کرده اند و می خواهید به آن ها کمک کنید تا از عواقب آن آگاه شده و دوباره به تحصیل روی بیاورند توصیه می کنیم این مقاله را تا اخر بخوانید زیرا یکی از راه های حل یک مشکل ریشه یابی آن است. برای آشنایی بیشتر با این موضوع با الو سلام مشاور همراه باشید.
- علل ترک تحصیل در متوسطه اول
- روش های پیشگیری از ترک تحصیل
- بعد از ترک تحصیل چه کنیم؟
- نقش خانواده در ترک تحصیل نوجوانان
علل ترک تحصیل در متوسطه اول
نوجوانان بسیاری با ورود به دوران راهنمایی و رو به رو شدن با شرایط جدید و کمی متفاوت با دبستان دچار تنزل شده و روحیه خود را از دست می دهند. این خود یکی از دلایل زمینه ساز برای ترک تحصیل در راهنمایی است.
متاسفانه زیرساخت های آموزشی صحیحی برای راهنمایی و برخورد با دانش آموزان جدید وجود ندارد، چه بسا تمام نوجوانان با رشد و رسیدن به سنی مشخصی احساس بزرگی می کنند و تحصیل را سدی برای موفقیت تلقی می کنند.
به عنوان مثال:
بسیاری از دانش آموزان پسر برای دستیابی به خواسته ها و اثبات خود به خانواده درس را رها کرده و به کارکردن روی می آورند. در بین دانش آموزان دختر نیز با توجه به عدم آموزش صحیح در مدرسه و خانواده با رسیدن به سن معینی نوجوانان علاقه خود به تحصیل را از دست می دهند و تمام خوشبختی خود را در ازدواج می دانند.
لازم به ذکر است:
این مثال ها تنها بخشی از پروسه دردناک ترک تحصیل در متوسطه اول است و علل مختلف دیگری نیز وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
مشکلات شخصی و بیهوده دانستن تحصیل
با کمی صحبت با نوجوانان در دوره متوسطه می توان دریافت که با رسیدن به دوره جدید تحصیلی علایق و باورهای آن ها نیز تغییر می کند و با رسیدن به انتخاب رشته، بسیار اتفاق می افتد که رشته مورد علاقه خود را به اجبار خانواده انتخاب نمی کنند و بعد از گذشت مدتی از درس زده شده و اقدام به ترک تحصیل می نمایند.
بسیاری دیگر با رویای پولدار شدن تحصیل را دیگر راهی برای رسیدن به موفقیت نمی دانند، بسیار دیده می شود حتی دانش آموزانی تصمیم می گیرند تحصیل را ترک کنند و به صورت خودخوان در یک حوزه خاص و مورد علاقه اقدام به فعالیت نمایند.
بسیاری دیگر به دلیل ضعف تحصیلی و اجبار به تکرار پایه برای تحصیل دوباره در پایه مورد نظر از درس زده می شوند، و ترک تحصیل در راهنمایی را به تلاش برای رسیدن به علم و دانش ترجیح می دهند.
اگرچه در این مسیر عوامل بسیاری همچون مشکلات خانوادگی مشکلات روحی و جسمی دانش آموزان بی تاثیر نیست. سوال مهمی که در این جا به وجود می آید دلیل تمام تصمیمات غلط در این مقطع بسیار مهم چیست؟ مطمئنا نقش نظام آموزشی و خانواده در این بین بی تاثیر نخواهد بود.
دانش آموزان از ترک تحصیل و عواقب آن اطلاعی ندارند و در سنی قرار ندارند که بتوانند تصمیمات درستی اتخاذ کنند. به عنوان اصلی ترین مشاور در درجه اول خانواده و بعد نظام آموزشی می بایست مشکلات نوجوانان را شناخته و در راستای کمک به آن ها تلاش کنند. در این بین مشاوره با کارشناسان مجرب که با راه حل های منطقی و اصولی می توانند کمک زیادی به منصرف کردن دانش آموزان کنند بی تاثیر نخواهد بود.
مشکلات آموزشی و مشاوره و راهنمایی اشتباه
سیستم آموزشی می تواند نقش مهمی در موفقیت، شکست و ترک تحصیل دانش آموزان داشته باشد. در صورتی که امکانات و افراد مجرب درستی برای ارائه آموزش های مناسب و ایجاد علاقه به تحصیل در دانش آموزان وجود نداشته باشد. در این صورت آن ها تحصیل را تلف کردن زمان و یک امر بیهوده تلقی می کنند، در نتیجه ترک تحصیل را مسیر مناسبی تصور کرده بدون اینکه از ترک تحصیل و عواقب آن اطلاعی داشته باشند.
یکی از اِشکالات سیستم آموزشی، محدود کردن دانش آموزان و ممنوع کردن خلاقیت و نوآوری آن ها و عدم حمایت آن ها هنگامی که در یک درس قوی یا ضعیف می باشند، است. زیرا دانش آموزان در هر دو حال نیاز به حمایت و دلگرمی دارند.
از دیگر مشکلات نظام آموزشی شنونده بودن دانش آموزان است در حالی که در بسیاری از کشور های پیشرفته تدریس به صورت تعامل دو طرفه انجام می شود متاسفانه بسیار دیده می شود که در آموزش های کشور عزیزمان، معلمان نقش گوینده و دانش آموزان نقش شنونده را دارند.
دانش آموزان موظف هستند همه به یک شکل لباس بپوشند، به یک شکل رفتار کنند، در تکالیف پیرو یک دستورالعمل باشند، چنین سیستمی نه تنها انگیزه ای برای تلاش در دانش آموزان ایجاد نمی کند بلکه باعث دلزدگی آن ها نیز می شود.
مشکلات مالی و اقتصادی
فشار های مالی و اقتصادی در تمام سنین زندگی دانش آموزان را تحت شعاع قرار می دهد. برخی دانش آموزان به توجه به شرایط مالی نامناسب خانواده خود تصمیم می گیرند که ترک تحصیل کنند و اقدام به کسب درآمد از طریق مشاغل آزاد نمایند.
در برخی موارد خانواده ها به دلیل عدم مهیای شرایط مناسب تحصیل، دانش آموز را مجبور به ترک تحصیل می کنند زیرا تحصیل را تحمیل هزینه های اضافی تصور می کنند.
با توجه به وجود بیکاری بین افراد تحصیل کرده، شرایط و باورهای غلطی به وجود می آید که دانش آموزان بدون اطلاع از عواقب آن ترک تحصیل کرده و در مشاغل مختلف اقدام به کسب درآمد می کنند.
مشکلات فرهنگی
بینش فرهنگی ضعیف در مورد ادامه تحصیل هنوز هم در برخی نقاط و خانواده ها بیداد می کند. جایی که تحصیل را یک امر بیهوده تلقی می کنند.
اگرچه تصور بر این است که این تفکر فقط در خانواده های روستایی وجود دارد اما امروزه این امر در زندگی شهری نیز بسیار دیده می شود و تنها راه حل آن مشاوره هایی است که باید مراکز آموزشی به خانواده ها به عنوان بنیان اصلی تربیت دانش آموزان ارائه دهند.
بسیاری خانواده ها تحصیل را برای پسرها مسیر نادرست برای کسب درآمد تلقی می کنند و آن ها را مجبور می کنند تا ترک تحصیل کرده و اقدام به داشتن شغل کنند.
متاسفانه ازدواج در سنین کم بسیار شایع شده است در برخی خانواده ها دختران طوری تربیت می شوند که در سنین کم تحصیل را رها کرده و ازدواج را مسیری برای داشتن، نداشته ها و تنها موفقیت زندگی خود تلقی کنند.
عواقب این امر داشتن پدر و مادر های بی سواد در آینده خواهد بود که بر تربیت فرزندان آینده و سواد جامعه نیز تاثیر گذار خواهد بود. درحالی که دختران و پسران می بایست به دنبال کسب موفقیت از طریق تحصیل و رشد شخصیت از طریق آگاهی و کسب مدارج علمی بالا باشند.
روش های پیشگیری از ترک تحصیل
همانطور که عنوان شد ترک تحصیل در متوسطه اول دلایل مختلفی دارد اما آیا همه ی این علل می تواند توجیح کننده ترک تحصیل دانش آموزان باشد؟
قطعا جواب خیر است در بسیاری موارد می توان با راهنمایی و ارائه مشاوره های درست همچنین شناخت مشکلات دانش آموزان و رفع آن ها از ترک تحصیل آن ها جلوگیری کرد.
از مواردی که می توان برای جلوگیری از ترک تحصیل اشاره کرد به شرح زیر است:
فرهنگ سازی
باورهای غلط، رسوم اشتباه و عدم آگاهی خانواده ها از ارزش تحصیل و موفقیت فرزندانشان در این مسیر زمینه ساز ترک تحصیل است که در تمام مناطق شهری و روستایی دیده می شود.
بنابراین لازم است فرهنگ سازی هایی در خصوص پیشگیری از ازدواج زود هنگام دختران و اشتغال زود هنگام پسران صورت گیرد تا از ترک تحصیل آن ها جلوگیری به عمل آید.
حل مشکلات سیستم آموزشی کشور
سیستم آموزشی بعد از خانواده مهمترین نقش را در شکل گیری شخصیت و اهداف نوجوانان دارد بنابراین زمانی که زمینه مناسبی چه در خصوص امکانات آموزشی چه ارائه آموزشی نداشته باشد نه تنها به رشد آن ها کمکی نخواهد کرد بلکه با دلسرد کردن آن ها زمینه ساز ترک تحصیل و بی علاقی نیز می شود بنابراین با رفع عیوب سیستمی و بهبود شرایط تحصیلی برای دانش آموزان می توان از ترک تحصیل آن ها جلوگیری کرد.
مشاوره های فردی و انگیزشی
بسیاری دانش آموزان بدون داشتن شرایط نامناسب خانوادگی و مالی با اهداف پوچ و خیلی کوچک اقدام به ترک تحصیل می کنند.
این افراد مسیر درست و انگیزه خود را از دست داده اند و فقط به کسی نیاز دارند که مسیر را به او نشان دهد. می توان با مشاوره های درست و انگیزشی علاقه او را به تحصیل زنده کرد.
حل مشکلات مالی دانش آموزان
باتوجه به اینکه یکی از علل مهم ترک تحصیل دانش آموزان مشکلات مالی است. در نتیجه وظیفه مسئولین است که با شناسایی خانواده ها و مناطق محروم و اطلاع از شرایط مالی نامناسب آن ها با کمک به آن ها به ادامه تحصیل دانش آموزان کمک کنند زیرا این دانش آموزان هستند که آینده کشور را خواهند ساخت.
بعد از ترک تحصیل چه کنیم؟
اگرچه ترک تحصیل پیامد هایی به همراه دارد، اما در صورتی که راهی جز ترک تحصیل ندارید سعی کنید با این موضوع کنار بیایید و مشغولیت دیگری را جایگزین آن کنید.
نوجوانان می توانند به طرق دیگری به علم و دانش خود بیافزایند به عنوان مثال با شرکت در دوره های فنی و حرفه ای می توانند یک حرفه خاصی یاد بگیرند و مدرک تخصصی آن را نیز دریافت نمایند.
تنها برای ادامه اهداف خود نیاز دارید که استعداد ها و توانایی خود را شناخته و در جهت اهداف خود قدم بردارید. با افزایش اعتماد به نفس و تلاش در حوزه ای که دوست دارید می توانید بعد از ترک تحصیل شغل مناسبی در حیطه ای مورد علاقه خود پیدا کنید و در کنار آن نیز به دانش و مهارت خود بیافزاید.
نقش خانواده در ترک تحصیل نوجوانان
خانواده در تحصیل دانش آموزان نقش تیغ دو لبه را دارد. از جهتی می تواند حمایت کننده و حامی تحصیل آن ها باشد و با تشویق و راهنمایی درست نقش زیادی در موفقیت دانش آموزان داشته باشد.
از طرف دیگر با تضعیف روحیه و ایجاد شرایط پرتنش و شرایط اقتصادی نامناسب آن ها را از ادامه تحصیل دلسرد کرده و زمینه ساز برای ترک تحصیل آن ها شوند.
بنابراین خانواده نقش اصلی را برای آینده دانش آموزان دارند و می بایست زمینه مناسبی برای تحصیل دانش آموزان مهیا کنند.
جمع بندی
عوامل مختلفی که برای دانش آموزان بیان شد همه به صورت واقعی در اطراف ما مشهود است. وظیفه ما به عنوان یک خانواده حمایت دانش آموزان و ایجاد شرایط مناسب تحصیلی برای ایجاد انگیزه و آرامش خاطر آن ها برای تحصیل است.
وظیفه همه ی افراد جامعه اعم از مسئولین، معلمان و خانواده ایجاد فضایی آرامش بخش و ارائه رفتار درست و مشاوره های دلگرم کننده برای صرف نظر کردن آن ها برای ترک تحصیل است.
نوجوانان در سنینی قرار دارند که تصمیمات اشتباه در آن ها به وفور دیده می شود بهترین راه آگاه سازی از عواقب ناخوشایند آن ها به صورت دوستانه و مهربانانه است.
ما در این مقاله سعی کردیم عوامل مختلفی که باعث ترک تحصیل در متوسطه اول می شود را بررسی و راه حل هایی را برای آن ارائه دهیم اما مشکلات افراد با همدیگر متفاوت است.
بنابراین خانواده ها و مراکز آموزشی می توانند با راهنمایی کارشناسان مجرب الو سلام مشاور کمک شایانی را به دانش آموزان کنند.
